อัตราการเต้นของหัวใจที่สูงหรือต่ำเกินไปอย่างสม่ำเสมออาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงปัญหาทางการแพทย์ ภาวะที่เรียกว่าหัวใจเต้นเร็วเกิดขึ้นในผู้ที่มีอัตราการเต้นของหัวใจมากกว่า 100 BPM ในขณะที่ภาวะที่เรียกว่า bradycardia เกิดขึ้นในผู้ที่มีอัตราการเต้นของหัวใจน้อยกว่า 60 BPM อาการของทั้งสองสภาวะ ได้แก่ เวียนศีรษะ เหนื่อยล้า และเป็นลมบุคคลสามารถวัดอัตราการเต้นของหัวใจโดยใช้เครื่องวัดอัตราการเต้นของหัวใจ (นั่นคืออุปกรณ์ที่ตรวจจับกิจกรรมไฟฟ้าในหน้าอกหรือติดตามการขยายตัวและการหดตัวของหลอดเลือดที่ข้อมือหรือนิ้ว) อย่างไรก็ตาม พวกเขายังสามารถวัดอัตราการเต้นของหัวใจได้โดยการติดตามชีพจร (การขยายหลอดเลือดแดงเป็นจังหวะ) ที่คอ ข้อมือ ข้อศอก หรือเท้าโดยใช้นิ้วและนาฬิกา เครื่องวัดชีพจร ในการตรวจชีพจรที่คอ ควรวางนิ้วชี้และนิ้วที่สามไว้ที่ด้านข้างของคอ ทั้งสองด้านของหลอดลม ไม่ควรใช้นิ้วหัวแม่มือ เนื่องจากสามารถคลำชีพจรได้ในตัวเลขนั้น และอาจทำให้นับเลขผิดได้ อีกวิธีหนึ่ง เราสามารถวางนิ้วชี้และนิ้วที่สามไว้ที่ด้านในของข้อมือ ด้านที่ใกล้กับนิ้วหัวแม่มือมากที่สุด นอกจากนี้ยังสามารถคลำชีพจรได้ที่ด้านในของข้อศอกและด้านบนของเท้า ในการคำนวณอัตราการเต้นของหัวใจ ควรดูนาฬิกาและนับจำนวนครั้งที่เกิดขึ้นใน 60 วินาที อีกทางหนึ่ง เราสามารถนับจำนวนจังหวะที่เกิดขึ้นใน 15 วินาทีและคูณจำนวนนั้นด้วย 4 (ดูเพิ่มเติมที่ชีพจร)